موضوع تمبر
نیروی هوایی
نیروی هوایی شاهنشاهی ایران به نیروی هوایی کشور ایران در زمان زمامداری پهلوی گفته می‌شد. تاریخ تأسیس نیروی هوایی در ایران سال ۱۳۰۳ خورشیدی (۱۹۲۴ میلادی) به دستور رضا شاه پهلوی بود. اولین گروه از خلبانان این نیرو در ۶ اسفند ۱۳۰۳ (۲۵ فوریه ۱۹۲۵ میلادی) آموزش دیده و آماده عملیات شدند. خلبانان این نیرو همراه خلبانان نیروی هوایی اسرائیل تنها خلبانان خاورمیانه بودند که دوره‌های آموزشی خلبانی را در ایالات متحده آمریکا گذراندند.[۱]
نشان‌واره رسمی نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی ایران
نشان واحدهای اف-۱۴ تام‌کت‌های ایران
نشان نمایانگر هواگردهای نیروی هوایی شاهنشاهی ایران
هیئت مختلط نظامی ایران و انگلستان قرارداد ۱۹۱۹ در طرح ۳۰۶ ماده‌ای خود به تأسیس نیروی هوایی کارآمد توجه مخصوص نموده بود. به هنگام تشکیل قشون یک شکل در سازمان ارکان حرب کل قشون در شعبه تنسیقها، دفتری هم به نام دفتر هواپیمایی پیش‌بینی گردید و برای نخستین بار در قشون ایران نام هواپیمایی جزو سازمان درآمد تا هسته مرکزی نیروی هوایی را پی ریزی کند.[۲]
نخستین ایرانی که موفق به طی دوره خلبانی و پرواز با هواپیما گردید، کلنل محمدتقی خان پسیان بود که در سال ۱۲۹۹ به هنگام حضور در کشور آلمان موفق به این عمل مهم گردید و با انجام سی و سه سورتی پرواز نام خود را به عنوان نخستین خلبان ایرانی در تاریخ ثبت نمود.[نیازمند منبع] اولین شخصی که برای تحصیل خلبانی و امور هوایی به اروپا اعزام شد، سرهنگ احمدخان نخجوان بود که در خرداد ۱۳۰۲ باتفاق سایر دانشجویان ایرانی عازم اروپا گردید و در دانشکده خلبانی ایستر به تحصیل اشتغال ورزید. پس از مدت کوتاهی سه نفر دیگر از محصلین اعزامی به اروپا نیز به رشته هواپیمایی پیوستند که عبارت بودند از: سلطان احمدمیرزا خسروانی، نایب اول خلیل خان مرجان و نایب اول آقا بزرگ مهنا. در خرداد ۱۳۰۳ نیز ده نفر محصل ایرانی برای آموزش یک دوره ۱۸ ماهه فنّ خلبانی به شوروی اعزام گردیدند.[۳]
سرتیپ امان‌الله میرزا که در خرداد ۱۳۰۲ با عنوان سرپرستی محصلین به اروپا اعزام شده بود مأموریت داشت دوازده فروند طیاره از فرانسه برای ایران خریداری نماید. این طیاره‌ها در بهمن ماه ۱۳۰۲ با کشتی حمل و در بوشهر پیاده شدند تا از بوشهر به تهران پرواز نمایند. در اسفند ماه همان سال این هواپیماها به تهران پرواز کردند و پس از آن دو فروند هواپیمای خریداری شده از شوروی هم وارد تهران گردید و چند هواپیمای یونکرس آلمانی با خلبان و متخصص فنی وارد ایران شده و شرکتی برای حمل مسافر در داخل ایران تشکیل دادند. در خرداد ۱۳۰۳ حکم عمومی قشون تحت شمار ۲۲۲ برای تأسیس نیروی هوایی صادر گردید و سرهنگ احمد خان نخجوان به ریاست آن برگزیده شد.[۴]
تحصیلات خلبانی سرهنگ احمد خان نخجوان در سال ۱۳۰۴ پایان یافت و در بهمن ماه همان سال با یک فروند هواپیمای خریداری شده از فرانسه عازم ایران شد و در روز پنجم اسفندماه در قلعه مرغی به زمین نشست و مورد استقبال رضاشاه ،دولتمردان،سیاست مدارها و نظامی‌ها قرار گرفت.[۵]
در سال ۱۳۰۶ سازمان هواپیمایی توسعه پیدا کرد و تعدادی دانشجویان نظامی که در فرانسه و شوروی فن خلبانی و مکانیکی آموخته بودند به ایران بازگشتند و دولت نیز سیزده فروند هواپیمای جدید خریداری نمود به‌طوری‌که جمع هواپیماها به ۳۳ فروند رسید. از این تاریخ اداره هواپیمایی قشون در عملیات جنگی شرکت می‌نمود.[۶]
در سال ۱۳۱۱ در ایران مدرسه خلبانی تأسیس گردید و بیست دانشجو پذیرفته شدند و مدت آموزش آن دو سال بود. مدرسه خلبانی تا سال ۱۳۲۰ توانست سیصد خلبان تحویل نیروی هوایی بدهد. در سال ۱۳۱۲ مدرسه دیده بانی هوایی که دوره آن یک سال بود تشکیل شد. آموزشگاه فنی و کارخانه هواپیماسازی شهباز نیز در این سال در نیروی هوایی تأسیس شد.[۶]
دو سال پس از کشته شدن پاتریس لومومبا، در سال ۱۹۶۳ – ۲۶ دی ۱۳۴۱ خورشیدی نیروی هوائی ایران ۶ جت از هواپیماهای جنگنده اف-۸۶ خود را به درخواست دبیرکل سازمان ملل، برای کمک به سازمان ملل متحد برای پایان دادن به جدایی‌خواهی موسی چومبی (شورشیان کنگو) و فراهم آوردن یکپارچگی کنگو به این کشور فرستاد. پس از دو سده، این نخستین بار بود که نیروهای رزمی ایران در بیرون از مرزهای کشور، دست به عملیات رزمی می‌زد. چمبه از کنگو گریخت و چندپاره شدن این کشور به شکست انجامید.[۹]
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.