1516 – روز ملل متحد 1349 (19)

سازمان ملل متحد در ۲۴ اکتبر سال ۱۹۴۵ بنیان‌گذاری شد. در سال ۱۹۴۷، مجمع عمومی سازمان ملل متحد این تاریخ را به عنوان روز ملل متحد، روزی برای شناساندن اهداف و دستاوردهای سازمان ملل به مردم جهان و جلب پشتیبانی آن‌ها برای سازمان، اعلام کرد.^[۱]

در سال ۱۹۷۱، مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامه دیگری را تصویب کرد (قطعنامه ۲۷۸۲) که اعلام می‌کرد که روز ملل متحد باید به یک بزرگداشت بین‌المللی یا یک روز تعطیل بین‌المللی تبدیل شود و پیشنهاد می‌شود کشورهای عضو سازمان این روز را به عنوان یک روز تعطیل عمومی در کشور خود بپذیرند.^[۲]

روز ملل متحد در سراسر جهان با دورهمی‌ها، گفتگوها و نمایشگاه‌هایی دربارهٔ دستاوردها و اهداف سازمان ملل همراه است. این روز فقط در کوزوو تعطیل است زیرا این سرزمین توسط هیئت دولت موقت سازمان ملل اداره می‌شود.

مدارس بین‌المللی پرشماری در سراسر جهان تنوع فرهنگی خود را در این روز جشم می‌گیرند. این جشن‌ها بیشتر شامل نمایش فرهنگی در شامگاه و نمایشگاه غذا است که در آن غذاهایی از سرتاسر جهان موجود است. در فیلیپین در این روز که آخرین روز مدرسه پیش از تعطیلات نیم‌سال آموزشی مدرسه‌هاست، دانش‌آموزان لباس‌های ملی کشورهای عضو را می‌پوشند و در مدارس برنامه‌های گوناگونی از جمله اجرای نمایش و پخت غذا، برگزار می‌شود.

در این روز در ایالات متحده آمریکا، رئیس‌جمهور یک اعلامیه صادر می‌کند.^[۳]

در سال ۱۹۵۱ در روز ملل متحد، اداره پست سازمان ملل اولین تمبرهای سازمان ملل را به دلار آمریکا در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک صادر کرد.^[۴]

پیام شاه به‌مناسبت بیست‌وچهارمین سال تأسیس سازمان ملل متحد (۲ آبان ۱۳۴۹)

بیست و پنجمین سالگرد سازمان ملل متحد را به ملت ایران و به همه ملل جهان تبریک می‌گوییم و یک بار دیگر توفیق این سازمان بزرگ جهانی را در انجام وظایف خطیری که به عهده دارد، خواستاریم.

یک ربع قرن پیش سازمان ملل متحد پس از جنگی ویران‌کننده که تقریباً سراسر جهان را دستخوش خود قرار داده بود، با این هدف به وجود آمد که در آینده بشریت را از تحمل یک جنگ جهانی دیگر و ملل مختلف را از زورآزمایی‌های نظامی مانع شود و آن اختلافاتی را که حل آنها از نیروی اسلحه خواسته می‌شود، از راه تحلیل منطقی و همکاری ملل در پیدا کردن راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز بر طرف سازد. این هدف در عین حال که واقع‌بینانه بود، پاسخگوی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر تاریخ نیز بود، زیرا از یک طرف تاریخ گذشته همواره نشان داده است که هیچ اختلافی از راه اعمال زور و تحمیل اراده غالب بر مغلوب به صورتی اساسی و قطعی حل نمی‌شود، بلکه همواره با تغییر شرایط به طریقی حاد از نو بروز می‌کند، و از طرف دیگر وجود نیروهای مخرب و سهمگین که دانش بشر کنونی اختیار آنها را در دست انسان عصر حاضر قرار داده است، باعث می‌شود که یک جنگ عمومی احتمالی دیگر بیش از آنکه عامل حل مشکلات جهانی باشد عامل انهدام تمام عالم بشریت شود، بنابراین بعد از جنگ دوم جهانی، در برابر ملل مختلف جهان هیچ راه منطقی به جز این وجود نداشت که در آینده مسائل و اختلافات خود را بر پایه تفاهم و همکاری حل کنند و همچنان که در طول تاریخ سیر تکامل جوامع بشری باعث شد که در داخل کشورها مراجع قانونی در حل اختلافات و تعیین تکلیف اصحاب دعوا جانشین اعمال زور شوند، به اقتضای همین سیر تکامل در دنیای امروز نیز کشورها و ملل جهان به جای زورآزمایی‌های بی‌حاصل و غالباً خطرناک با یکدیگر، رفع اختلافات خود را از مرجعی بین‌المللی که با رضایت و توافق همه آنها به وجود آمده باشد بخواهند. بر این اساس بود که سازمان ملل متحد در یک ربع قرن پیش به وجود آمد و کشور ما از نخستین ممالکی بود که در این بزرگترین سازمان‌های جهانی تاریخ بشر شرکت جست. از آن پس نیز در تمام این بیست‌وپنج سال، ما همواره پشتیبان بی‌قید و شرط منشور این سازمان و قطعنامه‌های آن بوده‌ایم، زیرا اعتقاد داشته و داریم که در دنیای کنونی هیچ مرجع صلاحیت‌دار دیگری نیست که بتواند در مقیاسی چنین جهانی و بشری جایگزین این سازمان شود. در این مدت سازمان ملل متحد سهم بزرگی در تحول جامعه امروزی دنیا و بنیان‌گذاری جهانی نو ایفا کرده است که اعلام استقلال بسیاری از کشورهای مستعمره و ورود آنها به خانواده ملل آزاد جهان از مهمترین آنها است.

با این همه باید توجه داشت که سازمان ملل متحد بیش از آنکه یک قدرت مادی باشد، یک نیروی بزرگ معنوی است. یعنی ضامن اجرای تصمیمات آن فقط حسن نیت کشورهای عضو و احترام آنها به تعهداتی است که با قبول عضویت این سازمان به گردن گرفته‌اند و اگر بنا باشد که هر کشوری در موقعی که تصمیمات سازمان با منافع آنی و با خودخواهی‌های ملی آن کشور مباینت داشته باشد از قبول این تصمیمات سرباز زند، طبعاً این سازمان بزرگ جهانی قادر به انجام وظیفه خطیر خود نخواهد شد و یا تضعیف چنین سازمانی، خود آن کشورها به اندازه دیگران زیان خواهند دید. متأسفانه به خاطر همین عدم ابراز حسن نیت کافی در این بیست‌وپنج سال، ما در موارد فراوانی شاهد ناتوانی سازمان ملل متحد بوده‌ایم که در حال حاضر وجود اختلافات منطقه‌ای در خاورمیانه و خاور دور و مسئله تبعیض نژادی و ادامه سیستم استعماری در قسمت‌هایی از جهان از جمله مهمترین آنها است، ولی ما از صمیم قلب امیدواریم و آرزو می‌کنیم که دیر یا زود این مسائل بر اساس تصمیمات و قطعنامه‌های سازمان ملل که جز اقدام به آنها و اجرای آنها راهی برای رفع این مشکلات وجود ندارد، حل و فصل شود و صلح جهانی که از همه این اختلافات و خودخواهی‌ها بالاتر است، از خطرات بسیاری که در کمین آن نشسته است به سلامت برهد.

در این فرصت از مساعی جمعیت ایرانی طرفدار سازمان ملل متحد که بر اساس موازین و ارزش‌های دیرینه فرهنگ ایرانی همواره پشتیبان و مروج اصول این سازمان بوده است، تقدیر می‌کنیم و توفیق روزافزون اعضای این جمعیت و کلیه مردم نیک‌اندیش جهان را در تقویت بنیاد صلح و دوستی و همکاری بشری آرزومندیم.