1266 – کنفرانس مقام زن 1343

با نگاهی به جنبش جهانی زنان در عرصه های بین المللی در می یابیم که در سال 1945 که منشور سازمان ملل در سانفرانسیسکو به امضا رسید ، از مجموع 160 امضاکننده ی این منشور چهار زن نیز از کشورهای دومینیکن، ایالات متحده آمریکا ، برزیل و چین حضور داشتند. نخستین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در سال 1946 در انگلستان برگزار شد و در همین اجلاس بود که نامه سرگشاده ای خطاب به تمامی زنان جهان ، توسط هیات اعزامی ایالات متحده آمریکا قرائت شد و مهمترین دستاورد قرائت این نامه تشکیل کمیسیون مقام زن با هدف تضمین حق مساوات میان انسانها و ارتقای حقوق زنان در تمامی جوامع بشری بود. یک سال پس از آن یعنی در سال 1947 برای نخستین بار اعضای کمیسیون مقام زن در نیویورک بدورهم جمع شدند. این اولین تشکل واقعی و اولین نشست زنان برای تصاحب حقوق فردی و اجتماعی آنان در سطح بین المللی محسوب می شود. در این نشست بود که اعضاء بفکر تدوین یک آیین نامه و قانون در خصوص حقوق اجتماعی ، فردی ، اقتصادی و سیاسی زنان افتادند و به مجمع عمومی پیشنهاد کردند که سازمانی بین المللی با وضع قوانینی مشترک برای تمام جوامع انسانی آنان را به رعایت حقوق زنان ترغیب و توجیه کنند. در آن زمان اعضای کمیسیون مقام زن شامل کشورهای استرالیا، آمریکا، چین، فرانسه، اتحاد جماهیر شوروی سابق، انگلستان، ونزوئلا، مکزیک، سوریه ، ترکیه، کاستاریکا، دانمارک، گواتمالا، هند، و جمهوری بیلوروس بودند. درطول پانزده سال پس از گذشت تشکیل کمیسیون مقام زن تمام تلاش این کمیسیون در راستای این مساله بود که مساله تبعیض و ستم علیه زنان را که یک امر جهان شمول و سراسری بود با جمع آوری مستندات و شواهد گوناگون به اثبات برساند. بررسی ها و پژوهشهای سازمان ملل نشان داد که زنان در هر کشور و با هر نوع فرهنک و عرف حاکم بر آن در خصوص امور گوناگونی همچون آموزش، بهداشت، آزادی و حق مالکیت و دریافت مزد از کاری که به شکل مساوی با مردان به انجام می رسید ، مورد تبعیض بودند. نقش و جایگاه زنان نه تنها توسط اعضای مذکر خانواده به رسمیت شناخته نمی شد بلکه توسط هیات حاکم بر دولت نیز نسبت به احقاق حقوق آنان تلاشی صورت نمی گرفت و آنچه که قابل توجه بود این مساله بود که برغم تفاوتهای ماهوی که در جوامع گوناگون در خصوص مسایل فرهنگی و عرفی و پیشینه تاریخی و نوع نگرش به زنان وجود داشت ، این مساله همه گیر و جهانی بود. کمیسیون مقام زن تلاش کرد تا در متن و مفاد اعلامیه جهانی حقوق بشر، مواردی را بگنجاند که به احقاق حقوق زنان کمک کند ، این کمیسیون در نخستین اقدام به اثبات مواردی همچون قانون مساوی برای زنان و مردان،مساله اشتغال، آموزش زنان، بهداشت، ملیت، ازدواج و مشارکت سیاسی واجتماعی زنان در اعلامیه جهانی حقوق بشر پرداخت. در طول سالهای 1963 تا ده سال پس از آن کشورهای بیشتری به عضویت کمیسیون مقام زن درآمدند و ترکیب اولیه این کمیسیون تغییرات اساسی یافت و در سال 1967 بود که اعلامیه ی رفع تبعیض علیه زنان به تصویب کمیسیون رسید. با مجموعه تلاشهای بین المللی سال 1975 ، سال “بین المللی زن ” نامیده شد ، سالی که به مقوله برابری، آزادی و صلح توجهی ویژه مبذول شد در این سال بود که نخستین کنفرانس جهانی زن در مکزیکوسیتی برگزار شد و موسسه بین المللی (INSTRAW) یعنی “موسسه بین المللی پژوهش و آموزش پیشرفت زنان” تاسیس و مشغول بکار شد. در این کنفرانس جهانی بیش از 133 کشور گردهم آمدند تا با وضع قوانین تازه بین المللی برای بهبود وضعیت زنان تلاش کنند. پس ازآن بود که دومین کنفرانس در سال 1980 در کپنهاک دانمارک برگزار شد و در آن بیش از 145 کشور جهان خواستار بهبود وضعیت بهداشت، آموزش و اشتغال زنان در سراسر جهان شدند. پنج سال پس از کنفرانس کپنهاک و در سال 1985 در نایروبی کنیا در حالی که کشورهای شرکت کننده به 158 کشور افزایش یافته بود سومین کنفرانس جهانی برگزار شد و طرحی را به منظور بهبود وضعیت زنان و پیش بینی اوضاع آنان در 100 سال پیش رو مورد ارزیابی قرار دادند در این کنفرانس بیش از 15 هزار نفر از سازمانهای غیردولتی فعال در حوزه زنان شرکت داشتند و به تدوین یک استراتژی مشخص و تدوین شده در خصوص مسایل زنان در سراسر دنیا پرداختند. پس از کنفرانس نایروبی به مدت ده سال برگزاری کنفرانس جهانی زن به تعویق افتاد و در سال 1995 در چین 185 کشور دنیا جمع شدند تا با تصویب کارپایه ی عمل پکن در حوزه 12 عرصه ی بحرانی پیش روی زنان جهان به تصویب و تدوین استراتژی لازم بپردازند دراین کنفرانس بود که برای نخستین بار بیش از30 هزار نفر از سراسر جهان دراین کنفرانس حضور داشتند و در خصوص مباحثی همچون “زنان و فقر، آموزش و پرورش، بهداشت، خشونت علیه زنان ، زنان و مناقشات مسلحانه، اقتصاد، قدرت و تصمیم گیری ، مکانیسمهای نهادین برای پیشرفت زنان، حقوق بشر مربوط به زنان، رسانه های گروهی، زنان و محیط زیست و همچنین موضوع حقوق دخترانی که در سنین کودکی به سر می برند ” بحث وتبادل نظرشد. پس از برگزاری اجلاس پکن به منظور نظارت بر نحوه اجرای مفاد کنفرانس پکن درخصوص محورهای 12 گانه عوامل نگران کننده درمارس 1996 ، اجلاسی با تمرکز موضوع زنان و فقر و در مارس 1997 اجلاس دیگری با تمرکز بر موضوعاتی همچون زنان و محیط زیست، تصمیم گیری و قدرت، اقتصاد و آموزش و در سال 1998 اجلاسی با تمرکز بر موضوعاتی همچون خشونت علیه زنان مناقشات مسلحانه و دختر بچه ها و درهمچنین در سال 1999 اجلاس دیگری با تمرکز بر موضوعاتی همچون مکانیزمهای نهادین برای پیشرفت زنان و بهداشت توسط کمیسیون مقام زن سازمان بین الملل برگزار شد. در سال 2000 اجلاس چهل و چهارم سازمان ملل در نیویورک برگزار شد و در این اجلاس که نمایندگان بیش از 188 کشور جهان حضور فعال داشتند در خصوص دستاوردهای کنفرانس پکن و با شعار” زنان 2000 تساوی جنسیتی و صلح برای قرن بیست و یکم” سندی به امضاء کشورهای عضو رسید که دستاوردها و موانع اجرایی کارپایه عمل پکن، چالشهای فعلی تاثیرگذار بر تحقق کامل سریع آن و نیز ابتکار عمل به منظور غلبه بر موانع موجود را به چالش و بررسی کشید. اگر چه پیش ازآن و در یک اقدام بی بدیل کمیسیون مقام زن سازمان ملل سالهای (1975ـ 1985) را دهه زنان نامید و دراین دهه تاریخی بود که کنوانسیون رفع همه گونه اشکال تبعیض علیه زنان به تصویب و اجرا رسید و هم اکنون اکثر کشورهای جهان با امضای این کنوانسیون تعهدشان را نسبت به رفع اشکال تبعیض علیه زنان اعلام کردند. سال گذشته نیز پیشنهاد الحاق ایران به این کنوانسیون از سوی مرکز امور مشارکت زنان نهاد ریاست جمهوری به دولت ارایه شد، اما سرنوشت این الحاق پس از گذر از مراحل گوناگون کماکان با معطل ماندن در مجمع تشخیص مصلحت نظام در هاله ای از ابهام باقی مانده است. اگر چه این الحاق می تواند در بهبود چهره بین المللی کشورمان موثر باشد اما با مخالفت برخی از علما و بدون پذیرش شرط تحفظ ، همچنان به تعویق افتاده است. امروزه سازمان ملل و روح کلی حاکم بر افکار بین المللی به این نتیجه رسیده است که بدون حضور پر رنک و بی شائبه زنان در کلیه ی عرصه های سیاسی و اجتماعی نمی توان به اهداف انسانی صلح، توسعه و آزادی رسید و تا زمانی که همه انواع و اشکال تبعیض علیه زنان در جوامع بشری وجود دارد، این رشد ناممکن خواهد بود. به جز برگزاری اجلاسهای مقام زن در دهه نود ، اجلاسهای جهانی و بین المللی دیگری نیز برگزار شد که بی تاثیر در حوزه زنان نبود. در این دهه علاوه بر برگزاری اجلاسهای بین المللی اختصاصی مربوط به زنان در دیگر اجلاسهای عمومی سازمان ملل نیز به نقش موثر و غیر قابل انکار زنان در سراسر جهان اشاره شد و در این خصوص می توان به برگزاری اجلاسهایی همچون اجلاس جهانی کودکان در نیویورک در سال 1990، کنفرانس سازمان ملل در مورد توسعه و محیط زیست در ریودوژانیرو، کنفرانس جهانی حقوق بشر در وین و کنفرانس بین المللی جمعیت و توسعه در قاهره نام برد.

کمیسیون مقام زن ملل متحد^[۲][۳][۴] (به انگلیسی: Commission on the Status of Women) (اختصاری CSW یا UNCSW) نهادی وابسته به شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد است که از سال ۱۹۴۶ میلادی با هدف برابری جنسیتی و کمک به پیشرفت زنان تشکیل شده‌است. این کمیسیون هر سال نشستی ۱۰ روزه را در مقر اصلی سازمان ملل در نیویورک برای بررسی پیشرفت در برابری جنسیتی، تعیین چالش‌ها، وضع استانداردهای جهانی و فرمول‌بندی سیاست‌هایی برای ترویج برابری جنسیتی و پیشرفت زنان در سطح جهان برگزار می‌کنند.

کمیسیون مقام زن نقش تصمیم‌گیری با ضمانت اجرایی ندارد، اما برخی آن را بالاترین مقام نظارتی در حوزه زنان در سازمان ملل به‌شمار می‌آورند.^[۵]

آژانس‌های سازمان ملل متحد به‌طور فعال از دستورهای خود پیروی کردند تا زنان را در رویکردها و برنامه‌ها و کنفرانس‌های توسعه وارد کنند. زنان در جلسات مقدماتی شرکت می‌کنند، استراتژی طراحی می‌کنند، جلسات گروهی برگزار می‌کنند، در مورد موضوعات مختلف دستور کار در حال مذاکره در کمیته‌های مختلف شبکه‌سازی می‌کنند، و به عنوان لابی‌گران آگاه در کنفرانس‌ها کار می‌کنند. CSW یکی از کمیسیون‌های سازمان ملل است که مشارکت را فقط به ایالت‌ها محدود نمی‌کند. برای مثال، سازمان‌های غیردولتی همچنین مجاز به شرکت در جلسات CSW، شرکت در جلسات و پانل‌ها و سازماندهی رویدادهای موازی خود از طریق کمیته NGO در مورد وضعیت زنان، نیویورک (NGO CSW/NY) هستند. این امر به ویژه برای مناطق مورد مناقشه مانند تایوان، که عضو سازمان ملل نیست، مهم است. در چند سال گذشته، سازمان‌های غیردولتی تایوان (مانند اتحاد ملی انجمن‌های زنان تایوان) توانسته‌اند در جلسات CSW شرکت کنند.

CSW متشکل از یک نماینده از هر یک از ۴۵ کشور عضو است که توسط ECOSOC بر اساس توزیع عادلانه جغرافیایی انتخاب می‌شوند: ۱۳ عضو از آفریقا. ۱۱ از آسیا؛ ۹ از آمریکای لاتین و کارائیب؛ ۸ از اروپای غربی و سایر ایالات و ۴ از اروپای شرقی. اعضا برای دوره‌های چهار ساله انتخاب می‌شوند. در میان فعالیت‌های خود، CSW چندین کنوانسیون و اعلامیه تهیه کرده‌است، از جمله اعلامیه رفع تبعیض علیه زنان در سال ۱۹۶۷ و آژانس‌های متمرکز بر زنان مانند UNIFEM و Instraw. موضوع اولویت کمیسیون برای جلسه پنجاه و هفتم (جلسه پنجاه و هفتم) «حذف و پیشگیری از هر گونه خشونت علیه زنان و دختران» بود. پیش از آن، یک نشست گروه کارشناسان (EGM): پیشگیری از خشونت علیه زنان و دختران در بانکوک، تایلند، از ۱۷ تا ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۲ برگزار شد.^[۶]

UNCSW در سال ۱۹۴۶ به عنوان مکانیزمی برای ترویج، گزارش و نظارت بر مسائل مربوط به حقوق سیاسی، اقتصادی، مدنی، اجتماعی و آموزشی زنان تأسیس شد. این یک ساختار رسمی منحصر به فرد برای جلب توجه به نگرانی‌ها و رهبری زنان در سازمان ملل بود. UNCSW اولین بار در فوریه ۱۹۴۷ در لیک اکسس، نیویورک تشکیل جلسه داد. همه ۱۵ نماینده دولت زن بودند، که UNCSW را از سایر جنبش‌های سازمان ملل متمایز می‌کرد، و UNCSW همچنان اکثریت نمایندگان زن را حفظ کرده‌است. کمیسیون در اولین جلسه خود به عنوان یکی از اصول راهنما اعلام کرد:

یکی از اولین وظایف UNCSW کمک به تهیه پیش نویس اعلامیه جهانی حقوق بشر بود. اعضای کمیسیون زبان حساس به جنسیت را درج کردند – در مخالفت با ارجاع به «مرد» به عنوان مترادف برای انسانیت و عباراتی مانند «مردها برادرند». آنها با مقاومت اعضای کمیسیون حقوق بشر مواجه شدند، اما در معرفی زبان جدید و فراگیر موفق شدند.

این کمیسیون از نمایندگان ۴۵ عضو سازمان ملل متحد تشکیل می‌شود. این نمایندگان بر اساس تقسیم‌بندی جغرافیایی؛ آفریقا ۱۳ عضو، آسیا ۱۱ عضو، آمریکای لاتین و کارائیب ۹ عضو، اروپای شرقی ۴ عضو، اروپای غربی و دیگر کشورها ۸ عضو برای یک دوره چهار ساله انتخاب می‌شوند.^[۷]

ایران در زمان جمهوری اسلامی و در بحبوحه خیزش اعتراضی ایران، در راستای گزارش‌هایی از خشونت فیزیکی، جنسی و کلامی توسط جمهوری اسلامی نسبت به زنان معترض ایرانی، از کمیسیون مقام زن ملل متحد اخراج شد. این اقدام برای نخستین بار در تاریخ این کمیسیون سازمان ملل متحد روی داد و واکنشی از سوی جامعه جهانی به سرکوب اعتراضات زنان در طول خیزش اعتراضی بود که با کشته‌شدن مهسا امینی آغاز شد.^[۸]

جدول پیشرفت قیمت:

از زمان چاپ کاتالوگ و راهنمای تمبرهای ایران (سال 1340) تاکنون، نمودار پیشرفت قیمت این سری تمبر به شرح زیر بوده است.

گالری مهرروز

مهرروزهای منتشره برای این سری تمبر بشکل زیر بوده است: